Fara í efni
1.5 Öryggi íbúa

1.5.1 Tíðni afbrota

Tengist eftirfarandi heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna

3. Heilsa og vellíðan

Tengist eftirfarandi undirmarkmiðum

3.5

Efldar verði forvarnir og meðferð vegna misnotkunar vímuefna, þar á meðal fíkniefna og áfengis.

5. Jafnrétti kynjanna

Tengist eftirfarandi undirmarkmiðum

5.2

Hvers kyns ofbeldi gagnvart konum og stúlkum á opinberum vettvangi sem og í einkalífi, þ.m.t. mansal, kynferðisleg misneyting og misneyting af öðru tagi, verði ekki liðið og regluverk sem styður við ofbeldi afnumið.

16. Friður og réttlæti

Tengist eftirfarandi undirmarkmiðum

16.1

Dregið verði verulega úr hvers kyns ofbeldi og dauðsföllum sem rekja má til þess.

16.2

Tekið verði fyrir misnotkun, misneytingu, mansal og hvers kyns ofbeldi gegn börnum og pyntingar verði upprættar.

16.4

Eigi síðar en árið 2030 mun ólöglegt flæði fjármagns og vopna hafa snarminnkað, stolnar eignir verði endurheimtar í stórum stíl og barátta háð gegn hvers kyns skipulagðri glæpastarfsemi.

16.5

Dregið verði verulega úr hvers kyns spillingu og mútum.

Framvinda

 
Sjálfbærni.is

Mynd 1. Auðgunarbrot á hverja 10.000 íbúa a

 
Sjálfbærni.is

Mynd 2. Ofbeldisbrot á hverja 10.000 íbúa a

 
Sjálfbærni.is

Mynd 3. Eignaspjöll á hverja 10.000 íbúa a

 
Sjálfbærni.is

Mynd 4. Fíkniefnabrota á hverja 10.000 íbúa a

 
Sjálfbærni.is

Mynd 5.  Umferðalagabrot á hverja 10.000 íbúa a

 a: Hér teljast til Austurlands sveitarfélögin: Múlaþing, Fjarðabyggð, Vopnafjarðarhreppur og Fljótsdalshreppur. Að auki er Hornafjörður talinn með til ársins 2014 og Skeggjastaðahreppur til ársins 2006.

Hrágögn í Excel skjali

Uppfært: 19. desember 2023
Heimild: Lögregluvefurinn, sótt 19. desember 2023

Vöktunaráætlun og markmið

Hvað er mælt?
  • Fjöldi auðgunarbrota, líkamsárása og skemmdarverka miðað við höfðatölu í lögregluumdæmum á Austurlandi og á landsvísu.
    (Áhrif framkvæmda: afleidd).
  • Fjöldi fíkniefnabrota miðað við höfðatölu á Austurlandi í samanburði við landið í heild.
    (Áhrif framkvæmda: afleidd)
Áætlun um vöktun

Ríkislögreglustjóri birtir á vefsíðu sinni árlegar skýrslur yfir glæpatíðni, skipt niður eftir lögregluumdæmum. Hvert atvik er skráð.

Markmið
  • Tíðni afbrota á Austurlandi lægri en tíðni afbrota á landsvísu.
  • Fjöldi afbrota (á 10.000 íbúa) færri eða jöfn viðmiðunargildi.
Mögulegar viðbragðsaðgerðir

Á ekki við. Einungis er um vöktun að ræða.

Breytingar á vísi

Þessi vísir var tvískiptur í upphafi verkefnis. Upphafleg númer hans eru 8.1 (Öryggi íbúa) og 8.2 (Samfélagslegt álag) og má finna umfjöllun um hann undir þeim númerum í áfangaskýrslum verkefnisins frá 2005 og 2006. 

Tvisvar hefur númeri vísis verið breytt.

Tafla 1. Breytingar á númeri og nafni vísis.
Ár Nr. Nafn vísis
2020 1.5.1 Tíðni afbrota
2007 1.18a-c Samfélagsleg velferð

Grunnástand

Sjálfbærni.is

Mynd 5. Glæpatíðni á Íslandi árið 2002. Heimild: Ríkislögreglustjóri (www.logregla.is)

Forsendur fyrir vali á vísi

Aukin glæpatíðni getur verið merki um óróleika og óstöðugleika og setur ekki jákvæðan brag á samfélagið. Glæpatíðni miðað við höfðatölu er gagnlegur vísir til að fylgjast með félagslegri velferð og öryggi íbúa. Lífsgæði íbúa í samfélagi þar sem glæpatíðni er lág eru meiri en í samfélagi með háa glæpatíðni. Tilkoma Fljótsdalsstöðvar og Fjarðaáls hefur margvísleg samfélagsleg áhrif, sérstaklega vegna fjölda nýrra íbúa. Vísir sem fylgist með þróun glæpatíðni getur gefið upplýsingar um langtíma stöðugleika á svæðinu.

Andlegt og líkamlegt heilbrigði íbúa hefur mikil áhrif á samfélagslega velferð. Andfélagsleg hegðun einstaklinga t.a.m. fíkniefnanotkun getur haft veruleg neikvæð samfélagsleg áhrif. Fíkniefnanotkun getur tengst öðrum samfélagsvanda eins og atvinnuleysi og glæpum og aukin tíðni fíkniefnanotkunar getur verið vísbending um neikvæða samfélagsþróun sem dregur úr velferð.

Úr áfangaskýrslu um vísa og grunnástand frá apríl 2005