4.4.3 Frágangur náma og haugsvæða

Búið er að ganga frá öllum námu og haugsvæðum hjá álveri Alcoa Fjarðaáls. Engin námusvæði voru opnuð sérstaklega þar sem allt efni var tekið úr lóðinni undir álverinu.

Frágangi námu- og haugsvæða á framkvæmdasvæði Fljótsdalsstöðvar er lokið en við frágang þeirra var leitast við að þau féllu sem best að nærliggjandi umhverfi. Þó er einni grjótnámu, við Kelduárlón, haldið opinni vegna frekari efnisvinnslu. Við frágang svæða var fylgt tilmælum starfsmanna Umhverfisstofnunar en við mat á árangri var fyrst og fremst stuðst við sjónrænt mat. Landsvirkjun mun vakta námu- og haugsvæði áfram þó að búið sé að ganga frá og loka þessum svæðum. Reglulega er farið um framkvæmdasvæðin og lagt mat á það hvar styrkja þarf gróður með áburðgargjöf. 

Jafnframt fer sumarvinnuflokkur Fljótsdalsstöðvar um svæðin og tínir upp rusl sem þar kann að finnast.

Frekari upplýsingar um uppgræðslu er að finna í vísi 2.6.4 og skýrslu LV-2022-045 í ítarefni. 

Á Mynd 1 má sjá dæmi um vinnubúðir á meðan á framkvæmdum stóð og á Mynd 2 hvernig gengið var frá svæðinu. Enn fremur er vísað á skýrslu Landsvirkjunar sem hefur að geyma fjölda mynda á mismunandi stigum framkvæmda.

Mynd 1. Vinnubúðir við Glúmsstaðadalsá (11.07.2006)

Mynd 2. Frágangi íbúðasvæðis lokið. Áður en svæðið var mótað voru allar steyptar undirstöður sem og allar lagnir fjarlægðar (19.07.2010).

Uppfært: 31. mars 2023
Heimild: Landsvirkjun (2023)

Hvað er mælt?

Framvinda gróðurs á framkvæmdasvæðum. (Áhrif framkvæmda: óbein).

Vöktunaráætlun

Virkjun: Á byggingartíma munu eftirlitsaðilar fara á svæðið til að fylgjast með að verktakar séu að vinna samkvæmt áætlunum. Mælingar verða gerðar ef þörf er talin á. Sjónskoðun fer fram á nokkurra mánaða fresti.

Eftir að byggingartíma lýkur verða haugsvæði skoðuð og mælingar gerðar til að athuga hvort búið sé að ganga frá þeim í réttri hæð.

Að loknum byggingartíma verður farið árlega yfir uppgræðslusvæði, rusl sem þar kann að finnast fjarlægt og upplýsingum safnað um framvindu gróðurs. Þar sem þurfa þykir verður gróður styrktur með áburðargjöf.

Álver: Úr skýrslum verkfræðinga sem skoða álverslóð. Gögn verða birt einu sinni eftir að byggingu álvers er lokið.

Markmið

Virkjun og álver: Ástand svæðis falli sem best að náttúru og landslagi þess.

Mögulegar viðbragðsaðgerðir

Frágangi á svæðum er lokið. Einungis er um vöktun að ræða.

Uppfært: 16. júní 2015

Á ársfundi verkefnisins 6. maí 2015 voru eftirtaldar breytingar samþykktar:

Rökstuðningur breytinga: Markmið þessara breytinga á vöktunaráætlun er að aðlaga áætlunina að því sem er gert og er raunhæft að gera. Erfitt er að skilgreina hvenær land er komið í upprunalegt horf og ekki til fastur mælikvarði á það. Áburður gefur gróðurskán en til lengri tíma vilja menn sjá villtan gróður á svæðinu í stað tegunda sem fylgja áburðargjöf. Fylgst er með þessu með árlegum heimsóknum á svæðin.

Þessi vísir var upphaflega númer 20.1 . Þá hét hann Frágangur náma og haugsvæða og má finna umfjöllun um hann undir því númeri í áfangaskýrslum verkefnisins frá 2005 og 2006.

Tvisvar hefur númeri vísis verið breytt.

Landslag og gróðurfar við upphaf framkvæmda verður notað sem viðmið fyrir grunnástand. Hlutfall raskaðs lands verður síðan fundið út með því að bera saman landslag og gróðurfar á viðkomandi stöðum eftir að frágangi er lokið og síðan á fimm ára fresti í samráði við Umhverfisstofnun.

Umfangsmiklum framkvæmdum fylgir mikil efnistaka. Frá sjónarmiði sjálfbærrar þróunar skiptir máli að röskun á landslagi og gróðurfari verði haldið í lágmarki og efnistökusvæðum og haugsvæðum sem ekki fara undir vatn eða falla inn í mannvirki verði komið í fyrra horf eins fljótt og hægt er.

Fyllingarefni í stíflur og vegi ásamt steypuefni og jarðefni til ýmissa nota vegna framkvæmdanna er fengið úr völdum svæðum bæði með tilliti til umhverfissjónarmiða og gæða efnisins. Til að auðvelda frágang að framkvæmdum loknum verður lífrænn jarðvegur, sem fjarlægja þarf vegna framkvæmdanna fluttur og notaður annars staðar þar sem þörf er á og gróðurfar svæða endurvakið eftir því sem við á.

Jarðefni sem koma frá borun jarðganga, skurðum og greftri og ekki nýtast við framkvæmdirnar, er komið fyrir á haugsvæðum sem valin hafa verið með hliðsjón af umhverfisáhrifum. Haugsvæði og námur, sem ekki fara undir vatn, verða mótuð þannig að þau falli að umhverfinu. Lífrænum jarðvegi sem kemur af fyrirhuguðu haugsvæði verður notaður aftur síðar til að jafna yfir hauginn við endanlegan frágang hans og gróðurfar svæðisins endurvakið.

Úr áfangaskýrslu um vísa og grunnástand frá apríl 2005

Ársfundur Sjálfbærniverkefnisins 27. apríl 2012

2012

Erindi Georgs Þórs Pálssonar á ársfundi Sjálfbærniverkefnisins 2012

Skoða eldri skýrslur

Smelltu á hlekkinn fyrir ofan til að skýrslur Landsvirkjunar um gróðurstyrkingu við Hálslón og á Hraunum, Fljótsdalsheiði.